Ujęcie wody Bronisławów

Zalew Sulejowski budowano z myślą o Łodzi

Istniejące ujęcia zlokalizowane w Łodzi i jej obrębie oraz w Tomaszowie Mazowieckim przestały zaspokajać potrzeby mieszkańców i przemysłu. Doszło nawet do racjonowania wody.

O budowie zalewu na Pilicy w okolicach Sulejowa zaczęto myśleć w połowie lat 60-tych ubiegłego wieku.

Hasło: „Woda dla Łodzi” widniało na transparentach przy budowie tamy spiętrzającej Pilicę i przy karczowaniu terenów przewidzianych do zalania. Nowobudowane jezioro zaporowe połączono z Łodzią potężnym rurociągiem. Początkowy jego odcinek, prowadzący do stacji uzdatniania w Kalinko, to stalowa rura o długości 36,6km i średnicy 1,60 m. Jeszcze potężniejszy jest jego pozostały odcinek łączący Kalinko ze zbiornikami i przepompownią na Chojnach. Ma on bowiem średnicę aż 2,20 metra.

Pierwsza produkcja

Zbiornik Sulejowski oddano do użytku w maju 1973 roku. Był wówczas największym akwenem w środkowej Polsce. Pół roku później z Zalewu Sulejowskiego popłynęła pierwsza dostawa wody. W 1977 roku Wodociąg Sulejowski osiągnął zdolność produkcyjną blisko 258 tys.m3 wody na dobę – była to największa zdolność produkcyjna jednego systemu wodociągowego w historii wodociągów łódzkich. Dla porównania, stanowiła ona niemalże 2,5-krotność obecnej produkcji ZWiK Sp. z o.o. Natomiast, w tamtych czasach, zużycie wody w Łodzi było tak wielkie, że planowano wybudowanie jeszcze drugiej nitki Wodociągu Sulejów-Łódź, która mogła podwoić jego możliwości produkcyjne.

„Głębinówka” znad zalewu

W tym samym czasie okazało się, że w pobliżu ujęcia wody w Bronisławowie występują duże zasoby wód podziemnych z pokładów górnokredowych o bardzo dobrej jakości. Stąd, pod koniec lat 90 ubiegłego wieku, powstała koncepcja stopniowego zastępowania wody powierzchniowej wodą podziemną ze studni wywierconych w sąsiedztwie zalewu.

W 2004 roku Łódź zrezygnowała z ujmowania w Bronisławowie wody z Zalewu Sulejowskiego, ale nadal korzysta z rozpoczynającego się tam 45-kilometrowego rurociągu, którym obecnie płynie wyłącznie woda głębinowa. Wydobywana jest z pokładów pochodzących z epoki górnej kredy w oparciu o siedem studni głębinowych wywierconych tuż przy brzegu zalewu. Mogą one pracować z łączną wydajnością około 18 mln m3 wody rocznie (50 tys. m3 / dobę).

  • W latach 2009-2010, przy wykorzystaniu środków unijnych, zmniejszona została średnica rurociągu tranzytowego Kalinko-Chojny. Do rury Ø2200 mm wprowadzono mniejszą, wykonaną z tworzywa sztucznego GRP o średnicy Ø1200 mm w taki sposób, ażeby po przeprowadzeniu wentylacji, możliwe było przejście „suchą stopą” wewnątrz rurociągu z Kalinka niemalże do samych Chojen.
  • W czasie powyższych prac, z wnętrza rurociągu Ø2200 mm rdzę i osady usuwał traktor ze specjalnie półokrągło wyprofilowanym pługiem. Zatem, wnętrzem Rurociągu Sulejowskiego mógł jeździć nie tylko służbowy matiz.